Домбыра – қазақ мәдениетінің басты нышандарының бірі: «нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ – домбыра». Бұл музыкалық аспаптың киелілігі оның құрылымымен де ерекшеленеді. Домбыраның үш бөлігі (дене-мойын-бас) халық пайымындағы Ғалам үлгісін бейнелейді: жоғарғы – орта – төменгі әлемдер. Домбыраның үші – сыр ашу, ал ойнау процесінің өзі осы әлемдерге «саяхат» болып табылады. Сондықтан, домбыра – әлемдік тәртіптің бейнеленуі, таза энергияны өткізгіш, оны ойнаған адам ғарыштық күштердің тепе-теңдігін сақтап, Ғарышты, Табиғат пен Адамды үйлесімді бірлікке біріктіреді.
Қазақтардың түсінігінде домбыра – тірі аспап: ол туралы музыканттар: «дейді», «деді», «деген екен» деп айтады. Оның көптеген эпитеттері бар: «қазақ музыкалық аспаптарының патшайымы»; «қазақтың жүрегі мен жаны»; «көшпелі қазақтардың бесігі»; «қазақ халқының адал серігі»; «қазақ халқының өмірі мен тынысы». Домбыра халық санасында өмірге деген сүйіспеншілікті, махаббатты; жерге, аспанға, Күнге, Ғаламға, Ғарышқа деген сүйіспеншілікті білдіреді; табиғи шабыт; ішкі әлемнің үйлесімділігі; қазақ халқының тарихы; қазақ халқының мәдениеті; ғасырлар мен жүзжылдықтар даналығы; көшпелі тайпалардың дауысты тарихы; табиғат пен адам күйлерінің барлық реңктерін беретін сезімтал аспап. Домбыра әрқашан үйдің ең құрметті жерінде сақталады.
